Agayuliyararput/Our Way of Making Prayer
eBook - ePub

Agayuliyararput/Our Way of Making Prayer

Kegginaqut, Kangiit-llu/Yup'ik Masks and the Stories They Tell

Ann Fienup-Riordan, Marie Meade, Ann Fienup-Riordan

Condividi libro
  1. 272 pagine
  2. English
  3. ePUB (disponibile sull'app)
  4. Disponibile su iOS e Android
eBook - ePub

Agayuliyararput/Our Way of Making Prayer

Kegginaqut, Kangiit-llu/Yup'ik Masks and the Stories They Tell

Ann Fienup-Riordan, Marie Meade, Ann Fienup-Riordan

Dettagli del libro
Anteprima del libro
Indice dei contenuti
Citazioni

Informazioni sul libro

Drawing on the remembrances of elders who were born in the early 1900s and saw the last masked Yup'ik dances before missionary efforts forced their decline, Agayuliyararput is a collection of first-person accounts of the rich culture surrounding Yup'ik masks. Stories by thirty-three elders from all over southwestern Alaska, presented in parallel Yup'ik and English texts, include a wealth of information about the creation and function of masks and the environment in which they flourished. The full-length, unannotated stories are complete with features of oral storytelling such as repetition and digression; the language of the English translation follows the Yup'ik idiom as closely as possible. Reminiscences about the cultural setting of masked dancing are grouped into chapters on the traditional Yup'ik ceremonial cycle, the use of masks, life in the qasgiq (communal men's house), the supression and revival of masked dancing, maskmaking, and dance and song. Stories are grouped geographically, representing the Yukon, Kuskokwim, and coastal areas. The subjects of the stories and the masks made to accompany them are the Arctic animals, beings, and natural forces on which humans depended. This book will be treasured by the Yup'ik residents of southwestern Alaska and an international audience of linguists, folklorists, anthropologists, and art historians.

Domande frequenti

Come faccio ad annullare l'abbonamento?
È semplicissimo: basta accedere alla sezione Account nelle Impostazioni e cliccare su "Annulla abbonamento". Dopo la cancellazione, l'abbonamento rimarrà attivo per il periodo rimanente già pagato. Per maggiori informazioni, clicca qui
È possibile scaricare libri? Se sì, come?
Al momento è possibile scaricare tramite l'app tutti i nostri libri ePub mobile-friendly. Anche la maggior parte dei nostri PDF è scaricabile e stiamo lavorando per rendere disponibile quanto prima il download di tutti gli altri file. Per maggiori informazioni, clicca qui
Che differenza c'è tra i piani?
Entrambi i piani ti danno accesso illimitato alla libreria e a tutte le funzionalità di Perlego. Le uniche differenze sono il prezzo e il periodo di abbonamento: con il piano annuale risparmierai circa il 30% rispetto a 12 rate con quello mensile.
Cos'è Perlego?
Perlego è un servizio di abbonamento a testi accademici, che ti permette di accedere a un'intera libreria online a un prezzo inferiore rispetto a quello che pagheresti per acquistare un singolo libro al mese. Con oltre 1 milione di testi suddivisi in più di 1.000 categorie, troverai sicuramente ciò che fa per te! Per maggiori informazioni, clicca qui.
Perlego supporta la sintesi vocale?
Cerca l'icona Sintesi vocale nel prossimo libro che leggerai per verificare se è possibile riprodurre l'audio. Questo strumento permette di leggere il testo a voce alta, evidenziandolo man mano che la lettura procede. Puoi aumentare o diminuire la velocità della sintesi vocale, oppure sospendere la riproduzione. Per maggiori informazioni, clicca qui.
Agayuliyararput/Our Way of Making Prayer è disponibile online in formato PDF/ePub?
Sì, puoi accedere a Agayuliyararput/Our Way of Making Prayer di Ann Fienup-Riordan, Marie Meade, Ann Fienup-Riordan in formato PDF e/o ePub, così come ad altri libri molto apprezzati nelle sezioni relative a Sciences sociales e Études amérindiennes. Scopri oltre 1 milione di libri disponibili nel nostro catalogo.

Informazioni

1. Kalikat Ikirrluki

Paul John-ankuk Andy Paukan-aaq-llu qalartellrak kegginaqut taicimallratnek Asaacaryamun Sheldon Jackson Museum-aamek 1989-aami.
Paul John, Nunakauyaq, April 1994
Cali-llu tuatnamacimcetun, piciryararkiumacimcetun, man’a maa-i kiingan nutemllarmun tangrruteksaguskevvut yuraq umyuaqelriani, ellarpallraam yui tamaq’apiarmeng yuraucirluteng ellmeng pimeggnek. Tamaani-llu ellarpall’er man’a kassugluku eglertellriartaitellruyaaquq, tengssuutetaitellrani, phone-artaitellrani, satellite-artaitellrani-llu. Qaillun nunarraminek tuaken cayarani aperturyarturciigatellruyaaqaa yuum yaaqsilrianun. Tuaten pisciigatellrung’ermi Agayutem tua-i piciryararkirluta cakuciungramta yuurcetellruyaaqelliniakut tuaten cayarangqelliniluta. Maa-i mat’um nalliini tangrrutngurtuq kiimi nutemllarmun mat’umun yuraq man’a.
Andy Paukan, Negeqliq, April 1994
Tamana pitekluku makut teggnerraat tua-i ikayuqluki qanertekluki makut maani ciuliamta a
image
kut piliallrit atullrit ataam makunun ayagyuanun tangercelluki. Ellaita iingitgun tangercelluki teggnernun makunun nalqigucelluki qayuw’ atutullrit, qayuwa-11’ piliaqetullrit. Tua-i nalqigcesqumaluki taumek ayagnillruukuk Tim Troll-aq-llu.
Tua-llu ayagniqatallratni yuarluta naken tamakunek yugtarnek pilianek ut’ruciyuumallemtenek. Tua Sheldon Jackson-aamek uumek niilluta tamaani yugtaat amllerrniluki. Tua-i 1989 Mountain Village-ami festival potlatch-aqataata tuani tamakut yugtaat nasvagyugluki kinguliamtenun makunun. Waniwa-11’ una wani [Paul John] tuani uitallruuq tamakut nasvallratni. Nallunriciiqaa kingunermini camani tamakut taikata qaill’ auluklerkait.
Ukugnek ta
image
aam teggenregnek Wassilie Evan—tayima allragni yuunri
image
lullruuq taun’ angun—una-llu Willie Beans Mountain Village-armiu, teggenruagnek, Kuigpagmi-llu piliallrit tamakut kegginaqut atutullrit, cat piliallrit nallunrilagneki tua-i maliklukek Sitka-mun atraullukek. Tuan’ atraqatallemteni camek nalluyaaqukut qayuwa eglertellerkamteek. Ta
image
aam Peter Corey-m ciuniurluta, Tim Troll-aq malikluku, ciunerluta museum-aamun atraulluta. Tua-i itramta imumun Sheldon Jackson Museum-aamun narrlullagyaaqua, ta
image
aam-qaa makut maani maa-i tangrrarkaput. Cunawa elliviatni camani, storage room, nutaan amlleq yugtaq, Yupiit a
image
kut ciuliamta piliarit uitalriit nalluluki nurcillagyaaqlua.
Nutaan tua-i malrugni erenregni tuani taumi storage room-ami yuvrillruukut tamakunek yugtarnek Kuigpagmiutarnek ceamiutarnek-llu yuarluta. Taukuk tuani Wassillie Evan-am Willie Beans-am-llu tangerrluki tamakut elitaqnaurakek, una-gguq uum piklinia aterpaggluku-llu ciuliaq tauna. Uum-gguq una piliaqellinia elitaqaa-gguq. Tuaten malrugni ernerrluta, piyulkegnek ta
image
aam elkenka tua-i ut’rutarkaurrluta Mt. Village-amun. Qayutun, hundred cipluku canek pilinguanek kegginaqunek ciuliamta-ll’ a
image
kunek atutullritnek ut’rutellruukut tuani.
Malruk ta
image
aam ut’rucullerput Peter Corey-m pillruakut ut’rucesciigatnilukek. Tamaaken nuniitnek anesciigatnilukek. Uum wani Irurpiim, niitnaulalria Kuigpagmi, angalkullrem tamaani, cauyaanek ut’rucugyaaqluta, tua-i kingunranun tamaavet kinguvrinun-llu tangercecugyaaqluku taun’ cauyaq, pisqellrunritaa. Navriuteklermegteggu ecia qagertellrulliniatgu. Cimingnaqsaaqluku-llu tua elluamek cimirpek’naku. Tua-i tauna pitekluku ayaucetellrunritaa. Uum-llu cali Wassilie Evan-am, Anguyagpiim, elitaqluku taum tangtullruniluku Irurpiim cauyaa. Cauyaq tauna angellrunrituq. Angssiyaagpek’nani. Epukegciqapiarluni ta
image
ken yugmek, nasqurluni, tallirluni, irurluni-llu qukamikun ta
image
aam qupumaluni. Kegguteruarluni-llu avatek tamarmek. Tauna elitaqellrua Irurpagmun cauyaqniluku.
A
image
na cali egan, Tuutalgarmi egaciarat qikumek piliaruluni. Ecuilngurmek qikumek piluteng egacitullrulliniluteng tamaani. Ang’uq egalvall’er. Tauna cali ut’rucugyaaqluku, tua-i ut’rutesqevkenaku navegciqniluku eglerrnginanrani. Tamakut-gguq qikut, qikumek tangerqerluni tua-i pililaagyunaituq. Ta
image
aam-gguq cat qikut ilait tua-i ak’anun piutulit, tamakut-gguq ta
image
aam nakmikluki tamaa-i egacitullruut tuaten. Tuani Ecuilnguum iluani tamakucirtangqelliniluni. Taumek picirluta ut’rucullruyaaqerput tauna ut’rutesqellrunritaa.
image
Kuigpagmiullrem angalkum Irurpagmek pilallrata cauyaallran ayuqii. Cauyam teguyaraa yuguaruluni qilui alaunateng, aqsiigken-llu ukimallran avatek ungungssim keggutainek kapusvikumalutek. Cauyam-llu qamani iluan avatiini ciissiruartarluni paralucetun ayuqellrianek tamaa-i-gguq taum angalkum tuunrai. Willie Beans-aaq-llu piuq elliin tangvallruniluku tauna angalkuq tuunrillrani una cauyaq aturluku. Beans-aaq-llu piluni, “Caqerluta eglerrnginanemtei angyakun Kuigglualegmi niitellruaqa cauyallrani. Niitellruarput cauyallrani aturluni tuaten. Kuigpiim akiani akma uitallruuq ellii wangkuta-llu ukalirnerani, taugken qastuluni niitnaqluni. Taq’aqami atunermek nepliraqluni.” Jackson-aam una cauyaq pilqaa Qaluyaanek. Heye-aq-llu cali ayuqiinek pillruluni Kusquqvagmek 1900-aam ayagnengaarallran nalliini. Tamarmek Jacobsen-aankuk Nelson-aaq-llu waten aqsamegnegun qanrualegnek keggutelirlutek pilianek pillruuk, Nelson-aaq-llu qanlliniluni uum canguam yua waten keggutelilrianek qanengqerrarkauniluku. Sheldon Jackson Museum, Sitka
Drum like that belonging to the Yukon angalkuq Irurpak (Long Legs). The handle is a human figure with the body cut open to expose the internal organs, and the opening is lined with animal teeth. Inside the rim are wormlike figures said to represent the angalkuq’s helpers. Willie Beans remembered Irurpak’s using a similar drum in a healing session. He also recalled, “At one time when we were traveling with a boat, at Kuigglualek I heard him drumming. We could hear his drum and him singing. He was on one side of the Yukon River, and we were on the other, but we heard him very clearly. When he finished a song he would make a sound.” Sheldon Jackson Museum, Sitka, IIS171 (49.5 cm diameter)
Tua-i akwaugarpak, ernerpak, unuaqu-llu tuaten umyuarteqluta uum wani kingunrani (Paul John) 1996 Yup’ik Festival-aaqata tamakut ut’rutarkat kegginaqut kinguliamteun tangrresqelluki, makunun-llu teggnernun cali kangiit qanrutkesqelluki kinguliamteun, taun’ umyuaqluku tauna tuani ataam tuani Tuksugmi piyugyaaqluta. Tua-i una ciuliqagtekluku piyullrinek pikumta assinruciquq. Ayuqluku Kuigpagmek Kusquqvagmek-llu caliarit tamakut quyurrluki nasvagyugyaaqluki. Tamaa-i paivngarilliniut. Naken pillerkait nallunrircetai uum [Ann Fienup-Riordan]. Tamakunek akwaugarpak select-aararluta atrautarkanek piniartukut. Taumek ta
image
aam qanrutamci.
Paul John
Makut maani wangkuungramta mikelnguaraput taringesqumaaput ciuliat catullritnek. Tua-i-wa maa-i watua wangkuungramta irniaput, tutgaraput, kinguqlirkait-llu ciuliameng callritnek, tua-i-w’ nallullrat man’a elpekesqumayaaqngamegteggu, wangkuta waten pitarilriani makut maa-i ak’a ciuliamta atullrit tangrresqumaaput. Cali-llu man’a yuraryaraq arulairesqumavkenaku cali nutem avaken ciuliamteek pikngamteggu, imutun tua angelriaruluku cakneq yuraryaraq man’a avaken ciuliamteek atulriaruan.
Cali man’ yuraq pitekluku yuut waten quyurtaalallrat nunanun, tuani tua-i yurarvigkaatni waten ullagaluki naken quyurtaalallrat ikayuurpalliniuq. Ilakuyucim imutun nallunriutekelriatun ayuqluku. Tua-i ilakuyutnguqapiaralliniluni yugnun avaken ayagluta ciuliamteek. Cali-llu ilakuyutnguami tungayiit, ilakutat nalluyaaqerraarluk’ waten yuraq pitekluk’ quyurtaqata nallunriraqluki. Tua-i ilakuyutngulliniami man’ yuraq avaken ayagluni, pimiutauluni, kenkutauluni.
Quliriqaqernaurtua ilakutellrata yuut tua-i-w’ ayagneqelriatun ayuqiitnek. Tamaani yuut ayagassuutaicaaqellruut makunek cukaluteng ayagalrianek. Una-ll’ cali waten ciuliamteek ayagluni qaneryaraq: Ella-gguq allamek yuituq. Tamakut ella allamek yuitnilallermeggni, man’a maa-...

Indice dei contenuti